الله پاڪ اسان کي توفيق عطا فرمائي، اسان مدينه منوره ڏانهن روانا ٿيون، جڏهن پري کان اسان کي مدينه پاڪ جا در ۽ ديوار، مسجدِ نبوي شريف جا نوراني مينار نظر اچڻ شروع ٿي وڃن ته اهو عَينُ اليقِين ٿي ويندو۔ پوءِ جڏهن اسان مدينه پاڪ جي مبارڪ فضائن ۾ پهچي وينداسين ته اهو ٿيندو: حَقُّ اليقِين۔ (نورالعرفان، صفحہ:902مفہوماً)

اهڙي طرح اسان کي يقين سان خبر آهي ته جهنّم آهي، اهو اسان جو عِلْمُ الْیَقِیْن آهي۔ قيامت جي ڏينهن جڏهن جهنّم کي ميدانِ حشر ۾ آندو ويندو، اسان پنهنجي اکين سان ان کي ڏسنداسين ته اهو ٿيندو: عَیْنُ الْیَقِیْن۔ پوءِ جڏهن جهنمي جهنم ۾ وڌا ويندا (الله پاڪ اسان سڀني کي هن کان محفوظ رکي) ته اَهلِ جهنّم کي جهنّم جو، اتي جي عذابن جو حَقُّ الْیَقِیْن ٿي ويندو۔

هاڻي جڏهن جنّت وارا جهنمين کان پڇندا ته انهن کي جهنّم ۾ ڇو وڌو ويو؟ ته ان وقت جهنّمين کي ان جو حَقُّ الْیَقِیْن هوندو، ان وقت هو جيڪو ڪجھ جواب ڏيندا اهو به حَقُّ الْیَقِیْن تي مبني جواب هوندو ۽ اُن جو اهو حَقُّ الْیَقِیْن وارو جواب الله پاڪ دُنيا ئي ۾ قرآنِ ڪريم ۾ بيان ڪري ڇڏيو، انڪري هاڻي اهي جهنّم وارا پنهنجا جيڪي جُرم ٻڌائيندا، هي اهي جُرم هوندا جن جي باري ۾ انهن کي حَقُّ الْیَقِیْن حاصِل هوندو، ڇوته اهي ڪم جهنّم ۾ وٺي وڃڻ وارا آهن،

جهنّم وارن جو پهريون جُرم (سورھ مُدَّثِّرآيت:43)

اَهلِ جهنّم پنهنجو پهريون جُرْم ٻڌائيندي چوندا:

قَالُوْا لَمْ نَكُ مِنَ الْمُصَلِّیْنَۙ(۴۳) (پاره29،سورۃالمدثر:43)                               

ترجموڪنز الايمان: انهن چيو اسان نماز نه پڙهندا هئاسين

هاڻي اهي ماڻهو جيڪي ان وقت جهنّم ۾ موجود هوندا، اهي سڀ جا سڀ ڪافِر هوندا ۽ ڪافِر نماز کي فرض ئي ناهن مڃيندا، تنهنڪري انهن جي هن